Ռուսերեն 9-1

Անգլերեն 9-1

Մաթեմաթիկա 9-1

Մայրենի 9-1

ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

ԳՐԻԳՈՐ ՆԱՐԵԿԱՑՈՒ «ՄԱՏՅԱՆ ՈՂԲԵՐԳՈՒԹՅԱՆ» ԲՆՈՒԹԱԳԻՐԸ ԵՒ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ

Գրիգոր Նարեկացին ոչ միայն չէր մասնակցում կոնֆլիկտներին, այլ նաև պաշտպանվելու անհրաժեշտություն չէր տեսնում. ավելին` ձգտում էր իր վրա վերցնել մարդկանց մեղքերը` նմանվելով Քրիստոսին>>:

Կյանքից հեռանալուց հետո էլ նույնիսկ, հանճարները շարունակում են ապրել դարեր շարունակ եկող սերնդի գիտակցության մեջ` իրենց ասած խոսքով և կատարած գործերով: Հայ ազգի այդպիսի հանճարներից է միջնադարյան հոգևորական, բանաստեղծ, փիլիսոփա, տաղերգու, ինչպես նաև հայ գրականության վերածնության հիմնադիր՝ Սուրբ Գրիգոր Նարեկացին:

Գրիգոր Նարեկացին իր «Մատյան Ողբերգության» պոեմում փորձում է զրուցել աստծո հետ:
Կարդալով Մատյան Ողբերգությանը՝ տպավորություն է ստեղծվում,  թե նա ճիշտ քրիստոնյա էր և քրիստոնեության մի մեծ քարոզիչ: Նրա կարծիքով ցանկացած գիտության հիմքում հենց հավատն է ընկած և, եթե հավատը բացակայի, ապա ոչ մի գործ չի ստացվի: Ես ևս այդ կարծիքին եմ, ուղղակի ինձ թվում է, որ կապ չունի, թե դու քրիստոնյա ես, թե մահմեդական, կարևորը քո միջի հավատն է, որը քեզ միշտ ուժ է տալիս քայլելու առաջ:
Ընդհանրապես ես հավատում եմ, որ գիրքը կարող է մարդուն բուժել հիվանդությունից: Իմ կարծիքով էական է,թե ինչ ժանրի է պատկանում գիրքը,և կարևորագույնը այն է, որ ընթերցողը հաճույք ստանա այդ գիրքը կարդալուց:Կրոնական գրքերը ավելի են մարդու ներաշխարհը հանգստացնում: Իհարկե ամեն մարդու դեպքում պետք է տալ մի այնպիսի գիրք, որը համապատասխանում է իր հավատին: Նարեկացին ամբողջ քրիստոնյա հասարակությանը, իր Նարեկով ապացուցեց այդ: Մարդը գիրքը ընթերցելով տեղափոխվում է մի նոր աշխար և այդ աշխարհը այնքան պայծառ է, որ միայն հոգու տեղափոխությունով կարող ես բուժել ցանկացած վերք: Մարդը հիվանդանում է ոչ թե մարմնի, այլ հոգու վնասվածքից: Եթե մարդու հոգին հանգիստ է մարմինը նույնպես հանգիստ է լինում և այդ հանգստությունը առաջանում է տեսնելով, թե ինչպես է հոգին հավատով ներշնչված բուժվում ցավից:

ՀՈՎՀ. ԹՈՒՄԱՆՅԱՆԻ «ՍԱՍՈՒՆՑԻԴԱՎԻԹ» ՊՈԵՄԻ ԿԵՐՊԱՐԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԸ(ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ)

Էպոսը կազմված է չորս ճյուղերից՝ <<Սանասարից և Բաղդասարից>>, <<Մեծ Մհերից>>, <<Դավթից >>, և <<Փոքր Մհերից>>: Այս էպոսի հերոսները ինչքան էլ իրենց ծագմամբ, գերբնական հատկություններով և արարքներով կապված են բնության և նրա ուժերի հետ, մարդկային են: Սրանք մարդիկ են օժտված արիությամբ ու բարձր հատկություններով, սակայն իրենց մեջ կրում են նաև մարդկային թուլություններ: Դավիթը գերմարդկային ուժ ունեցող անխոցելի հսկա է՝ հայրենասեր, ժողովրդասեր, ռամիկի ու աշխատավորների պաշտպան, նա անձնուրաց քաջ է, մարդասեր, խաղաղասեր: Դավիթը լինելով հայ ժողովրդի սիրելի հերոսը՝  ժողովրդի կողմից շնորհվել է նրան աստվածային տիտղոս՝ <<Դավիթ>> կոչումով: Ժողովուրդը սիրելով իր հերոսին մանկությունից օժտել է ազատասիրական ոգով: Դավթի հայրենասիրությունը երևում է Մսրա Մելիքի դեմ կռվի գնալու պահին: Նա երբեք անարդար կռիվ չի մղում: Նա կարիք չի զգում թշնամուն ծաղրելու, քանի որ նրան ոչ թե փառքի համար է ուզում հաղթել, այլ ժողովրդի բարօրության: Դավիթը նաև հրապուրվող է: Նա սկզբում սիրելով Չմշկիկ Սուլթանին, ամուսնանում է նրա հետ և ունենում է աղջիկ երեխա: Սակայն հետո դրժում է ամուսնությունը և հրապուրվում Խանդութով:

ՄՈՎՍԵՍ ԽՈՐԵՆԱՑԻ «ՈՂԲ». ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ

Մովսես Խորենացին Այս պատմավեպը անվանել է «Ողբ», որովհետև այդ ժամանակ Հայաստանը ավերված էր և ողբալի ժամանակներ էին: Մովսես Խորենացին գրում է. անհնար է չողբալ:

Խորենացին գրում է. «Ուսուցիչները՝ տխմար ու ինքնահավան, իրենք իրենցից պատիվ գտած և ոչ ասծուց կոչված, փողով ընտրված և ոչ սուրբ հոգով. ոսկերես, նախանձոտ, թողած հեզությունը, որի մեջ աստված է բնակվում, գայլ դարձաձ գիշատում են իրենց հոտերը»:

Սա նշանակում է,որ Խորենացին ողբում էր ուսուցիչների տխմար, անարդար,ինքնահավան արարքներից: Ողբում էր նաև պաշտոնյաների և հոգևորականների համար: Իմ հասկանալով՝ Մովսես Խորենացին ամենաշատը ողբում էր հոգևորականներին և դրա համար համեմատություն եմ կազմում հոգևորականների մասին:

Հոգևորականները բոլորովին էլ չեն ցանկանում Աստծուն ծառայել։ Նրանց համար եկեղեցում ծառայելը զուտ աշխատանք է։ Նույնիսկ չեմ ցանկանում մտածել, թե մեր հայ հոգևորականների քանի՞տոկոսը քրիստոնյա կոչվելու իրավունք ունի։ Նրանք ուղղակի կարդում են Աստվածաշունչը և այնտեղ գրվածի էությունը չհասկանալով՝ մտապահում։ Նրանց և գրեթե բոլոր հայերի համար քրիստոնեությունը կրոն է և միայն այդքանը։ Նրանց աչքերը և ականջները փակ են։ Լսում են և չեն ընկալում, տեսնում են և չեն հասկանում։ Ցավոք այս է այն իրականությունը, որի համար ողբում էր Խորենացին, իսկ այժմ պետք է ողբա ողջ հայ ժողովուրդը:

Սովորողները ծույլ էին դարձել, չսովորող, չլսող, կռվասեր և այլն, համենայնդեպս՝ լավ մարդիկ չեն մեծանում:

Շատ տարիներ առաջ ալանները տեղակայվել են Կուր գետի հյուսիսային մասում, իսկ հայերը՝ հարավային: Ալաններին այդպես դուր չէր գալիս, դրա համար պատերազմ սկսեցին հայերի դեմ՝ շարժվելով դեպի Կուր գետի հարավային մասը: Դա նրանց մոտ չստացվեց, և Արտաշեսը գերի  վերցրեց ալանների թագավորի որդուն: Ալանների թագավորը խնդրեց վերադարձնել տղային, որպեսզի հաշտություն տիրի նրանց մեջ, բայց Արտաշեսը չհամաձայնեց: Այս լուրը լսելով՝ գերի վերցված տղայի քույրը շտապում է փրկել եղբորը: Նա իմաստուն խոսքեր է ասում Կուր գետի ափին: Արտաշեսը լսեց նրա նուրբ ձայնը և սիրահարվեց նրան: Ալանների թագավորը պահանջեց Արտաշեսին հարկ տալ ամուսնության համար: Արտաշեսը ոսկի ուներ և կարողացավ վճարել հարկը ու ամուսնացավ Սաթենիկի հետ: Ամուսնության ժամանակ Արտաշեսի գլխին ոսկիներ էին շաղ տալիս տղամարդիկ, իսկ Սաթենիկի գլխին՝ կանայք՝ մարգարիտներ: Նրանք ունեցան Արտավազդ անունով տղա, որը, երբ մեծացավ, ագահ և գոռոզ մարդ դարձավ: Շատ տարիներ հետո Արտաշեսը հիվանդացավ և մահացավ: Նրան թաղեցին ոսկե դագաղով, մահճակալը պատված էր բեհեզով: Նրան դագաղով տանում էին թաղելու արտասվող կանանցով, զորքի մի մասով: Արտավազդը պետք է շարունակեր գահակալությունը, բայց նրան խանգարում էին նրա քույրերը և եղբայրները, դրա համար սպանեց բոլորին և թողեց միայն Տիրանին, որովհետև նա ժառանգորդ չուներ: Որոշ ժամանակ անց Արտավազդը, ձին հեծած, գնաց և ճանապարհին խենթացավ ու ընկավ խորը փոսն ու մահացավ: Մարդիկ կան՝ ասում են, թե այդպես չի մահացել Արտավազդը, այլ նա բանտարկված է խորը ժայռում, որտեղ նրա շղթաները կրծում են շները, բայց ամեն անգամ դարբինները իրենց կռաններով խփում են շղթային, որպեսզի ամրանա, և այդպես, Արտավազդը չի կարողանում դուրս գալ ժայռից: Պառավներն էլ ասում են, թե կախարդ կանայք են անիծել նրան:

ՀԱՅԿ ԵՒ ԲԵԼ (ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ

Հայկը վայելչակազմ էր, թիկնավետ, գեղագանգուր մազերով, վառվռուն աչքերով, հաստ բազուկներով, իսկ Բելը ագահ էր և շատ էր սիրում իշխել և դրա համար շատ տարիներ առաջ որոշեց  գրավել ամբողջ աշխարհը, սակայն Հայկը ուզում էր ազատ ապրել և գնաց Արարադի երկիր իր բարեկամներով: Բելը մտածեց և հասկացավ, որ ուրիշներն էլ կարող են հետևել Հայկի օրինակին: Նա շատ բարկացավ և մեծ զորքով գնաց Հայաստան: Հայկը ասաց իր ժողովրդին, որ Բելը գալիս է, և բոլորը ցանկություն հայտնեցին մասնակցել պատերազմին, բայց Հայկը չթողեց: Նա կազմակերպեց մրցույթներ, որտեղ հաղթողները գնացին իր հետ պատերազմի, իսկ պարտվողները խնամեցին երեխաներին և այլ գործերով զբաղվեցին: Բելը ծիծաղեց Հայկի զորքի վրա, բայց Հայկը հանեց լայնալիճ աղեղը՝ իր երեքթևյան նետով, և կրակեց: Նետը անցավ Բելի միջով, որովհետև Հայկի նետը մետաղից էր, իսկ Բելի զրահը՝ կաշվից:

ԱՐԱ ԳԵՂԵՑԻԿ ԵՒ ՇԱՄԻՐԱՄ (ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ

Արա Գեղեցիկ՝ որդի Արամի՝ Նահապետ Հայկազյանց, որ իր չքնաղ գեղեցկության համար ստացավ այդ անունը: Ասորեստանի Շամիրամ թագուհին, լսելով Արայի գեղեցկության մասին, ուզեց ամուսնանալ նրա հետ, սակայն Արան մերժեց, որովհետև նա չէր կարող դավաճանել իր կնոջը՝ Նվարդին: Այս ամենը լսելով՝ Շամիրամը պատերազմ հայտարարեց նրան: Պատերազմի մեջ Արան հաղթվեց և սպանվեց: Նրա անունով պատերազմի դաշտը կոչվեց «Այրարատ»: Շամիրամը շատ տխրեց և կանչելով մահացածներին կենդանացնող էակներին՝ իբրև թե վերակենդանացրեց Արային, իսկ այդ էակները կոչվեցին «Արալեզներ»:

ԿՈՐՅՈՒՆ ՙՙՎԱՐՔ ՄԱՇՏՈՑԻ՚՚ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ

Կորյունը գրել է իր երկը Հովսեփ կաթողիկոսի հանձնարարությամբ։ Ամբողջական վերնագիրը հնչում է այսպես. «Պատմութիւն վարուց և մահուան առն երանելւոյ սրբոյն Մաշթոցի վարդապետի մերոյ թարգմանչի»: Երկի գրության թվականը որոշելու համար հիմք է տվել այն հանգամանքը, որ Կորյունի երկում չկա որևէ հիշատակում կամ ակնարկ 450-451 թթ. Վարդանանց պատերազմի մասին, իսկ Վասակ Սյունին, որին Եղիշեն տալիս է դավաճանի միանշանակ որակավորում, ներկայացված է դրական գույներով։ Վարքագրությունը պահպանվել է երկու  խմբագրությամբ` ընդարձակ և համառոտ։ Հավանական է, որ Կորյունի գրչին է պատկանում ընդարձակը, իսկ համառոտը հետագա՝ VI—IX դարերում փոփոխությունների ենթարկված տարբերակ է՝ կատարված հիմնականում Մովսես Խորենացու «Հայոց պատմության» ազդեցությամբ։ Հեղինակն անձամբ մասնակցել է Մեսրոպ Մաշտոցի ու Սահակ Պարթևի գործերին որպես արբանյակ։Նախաբանում Կորյունին հուզում է հետևյալ հարցը. արդյո՞ք կարելի է գրել կատարյալ մարդկանցվարքը:  Պատասխանը հակիրճ է. կատարյալ մարդկանց վարքը պիտի գրվի սերունդներին որպես օրինակ ծառայելու համար։

Հաղորդվում է Մեսրոպ Մաշտոցի ծննդյան վայրը, որ նրա հոր անունը Վարդան է, հիշատակում է զինվորական ծառայության, կրթության, արքունի գործունեության, Գողթն գավառում ծավալած քարոզչության, ապա՝ գրերի գյուտի մասին:

Նշվում է, որ գրերի ստեղծմամբ Հայաստանում մտահոգ էր ոչ միայն հոգևոր, այլև աշխարհիկ իշխանությունը։

Գրիգոր Նարեկացի (մոտ 951-1003), հայ միջնադարյան հոգևորական, քրիստոնյա աստվածաբան, միստիկ բանաստեղծ, երաժիշտ և փիլիսոփա։ Հայ Առաքելական Եկեղեցու կողմից սրբադասվել է։ Գրիգոր Նարեկացին համարվում է հայ գրականության վերածնության հիմնադիր, Հայ վերածնության փիլիսոփայական մտքի գագաթը։ Գրիգոր Նարեկացու ստեղծագործություններից հատկապես հայտնի է և մեծ ժողովրդայնություն է վայելում «Մատյան ողբերգության» («Մատեան ողբերգութեան», ժողովրդի մեջ տարածում է ստացել երկի՝ «Նարեկ» անվանումը) չափածո աղոթքների ժողովածուն։ 2015 թվականի փետրվարին Հռոմի Ֆրանցիսկոս պապը Գրիգոր Նարեկացուն դասել է Կաթոլիկ Եկեղեցու ուսուցիչների շարքում։

Կենսագրությունը

Հնագույն ձեռագիր կենսագրականներում, բանաստեղծի ստեղծագործություններում, ինքնակենսագրական բնույթի հիշատակություններում Գրիգոր Նարեկացու կյանքի մասին շատ քիչ տեղեկություններ են պահպանվել։

Հայտնի է, որ Գրիգոր Նարեկացին ծնվել է Վասպուրական նահանգի Ռշտունի գավառում, Վանա լճի հարավային ափերին գտնվող Նարեկ գյուղում 951 թվականին։ Նարեկացին Անձևացյաց գավառի Խոսրով եպիսկոպոսի որդին էր։

Մանուկ հասակից կապված էր Ռշտունյաց աշխարհի Նարեկ գյուղի վանքի հետ, որտեղ էլ եղբոր հետ կրթվում և դաստիարակվում է ժամանակի ամենազարգացած մարդկանցից մեկի՝ Անանիա Նարեկացու մոտ, որը նաև Գրիգորի մոր հորեղբայրն էր։ Յուրացնելով դպրոցի մատենադարանի թարգմանական և ինքնուրույն ձեռագիր կրոնափիլիսոփայական գրականությունը՝ Գրիգոր Նարեկացին հետագայում դարձել է ուսման այդ կենտրոնի սյուներից մեկը։

Ուսումը ստանալուց հետո Գրիգորը վարդապետ է ձեռնադրվում նույն Նարեկա վանքում և ստանում է Նարեկացի անունը։ Իր հարուստ գիտելիքների և անբասիր վարքի շնորհիվ Նարեկացին շուտով մեծ համբավ է վաստակում։ Նրա մասին հյուսվում են զանազան ավանդություններ, որոնց մի մասը բանավոր կամ գրական մշակմամբ մեզ է հասել։

Հայտնի է նաև, որ մեծ հռչակ վայելող Նարեկացին ունեցել է նաև թշնամիներ՝ հոգևոր դասի բարձր շրջաններից։ Նա ինչ–ինչ պատճառներով մեղադրվել և անգամ հոգևոր դատարան է կանչվել։ Ենթադրվում է, որ Նարեկացին հալածվել է թոնդրակյանների աղանդին պատկանելու կամ հարելու համար։

Գրիգոր Նարեկացին վախճանվել է 1003 թվականին և թաղվել է Նարեկա վանքում։ Նրա գերեզմանը երկար ժամանակ ուխտատեղի է եղել շրջակա հայ բնակչության համար։

Ըստ ավանդության՝ Նարեկացին ճգնել է ներկայումս իր անունը կրող քարայրում։

Գրիգոր Նարեկացուց մնացել են բավական թվով գործեր՝ «Մեկնութիւն երգոց երգոյն Սողոմոնի», չորս ներբող, գանձեր, տաղեր (թվով 30-ից ավելի), «Մատեան ողբերգութեան» պոեմը, թղթեր և այլ գործեր։ Այդ երկերից լավագույնները տաղերն են և «Մատեան ողբերգութեան» պոեմը։

Նարեկացու՝ մեզ հասած գրական ժառանգության կարևորագույն ստեղծագործությունը «Մատյան ողբերգության» պոեմն է։ «Մատյան ողբերգության» պոեմը հայ միջնադարյան գրականության մտքի ամենամեծ արգասիքն է, պատկանում է մարդկության ստեղծած գեղարվեստական մեծագույն արժեքների թվին։ Պոեմը ամփոփում է այն լավագույնը, ինչ ստեղծել է հայ քերթողական միտքը հնագույն ժամանակներից մինչև 10–րդ դարը։ Պոեմը բաղկացած է 95 գլխից։ Ժանրային առումով այն քնարական–հոգևոր է։ Հայտնի չէ, թե քանի տարի է գրվել պոեմը, սակայն Գրիգոր Նարեկացին այն ավարտին է հասցրել մահվանից մեկ տարի առաջ՝ 1002 թվականին։

Պոեմը գրաբարից աշխարհաբարի է վերածել Մկրտիչ Խերանյանը։ Հայ գրականության մեջ բազմաթիվ են աշխարհաբար թարգմանությունները։ Վազգեն Գևորգյանը թարգմանել է պոեմի ծաղկաքաղը։

Գրականության պատմության մեջ Նարեկացին թերևս առաջինն է, որ լայնորեն օգտագործել է բաղաձայնույթը (ալիտերացիա) ոտանավորի երաժշտության համար։

Պոեմը հայտնի է «Նարեկ» անունով։ Տարբերվելով քնարական պոեմների մյուս հեղինակներից՝ Նարեկացին բոլորովին չի օգտագործել պատմողական սյուժեի տարրեր։ Բայց պոեմն էապես ունի իր սկիզբն ու վախճանը, ներքին զարգացման կուռ միասնությունն ու ամբողջականությունը։ Պոեմում խտացված են բանաստեղծի ողբերգական ապրումները, տարակույսները, թե ինքը կարո՞ղ է միանալ Աստծուն։ Նա տարակուսում է, որ կարող է հասնել իր իդեալին՝ Աստծուն, որովհետև գնալով աճում են իր մեղքերը։ Մինչդեռ Աստծուն հասնելու համար պետք է մարդու գործերի ու վարմունքների, հույզերի ու զգացմունքների աշխարհն իսպառ մաքուր լինի ամեն տեսակ թերություններից, ամեն տեսակ բացասական գծերից։ Կատարյալ մաքրության հասնելու համար մարդ պետք է ամենաանխնա կերպով խոստովանի ու դատապարտի իր վատ արարքները, մեղքերը։ Բանաստեղծն իրեն է վերագրում մեղքեր ու հանցանքներ, դատապարտում այն բոլոր բացասականը, ինչ դիտել է մարդկային կյանքում ու իրականության մեջ։

Նա գտնում է, որ մարդկային ծնունդներից ոչ ոք իր չափ մեղավոր չի եղել, որովհետև չի կարողացել մտքի երիվարը բանականության սանձով կանգնեցնել և, «... մութ խորհոլրդների միջից սլանալով», մարդկանց գործած բոլոր հին չարիքներին նորերն է ավելացրել։ Նույնիսկ արարչի դեմ նենգավոր է գտնվել, ըմբոստացել, աստվածամարտ մտածումներ է ունեցել ու չի վախեցել նրա սպառնալիքներից։ «Մատեան ողբերգութեան» մեջ նա ասում է.

Թելադրություն 16.11.2017

Սենյանկի վանդակում տանջվում էր բանտարկված թրչունը նրա ընկերը ճախրում էր անտառում հասավ ժամը, և նրանք հանդիպեցին եկ սիրելի միասին թրչենք անտառ կանչում էր ազատ թրչունը, արի ինզ մոտ սեր իմ աննման իմ արի ապրենք վանդակում գեղ գեղում էր գերին ձողապատ քո վանդակում սիրուն մարի՛անհնար է թեվերնիսկ շտկել պատասխանում է անտառի թրչունը վարուժանը ահ՛ խղճալի ծվծվում էր գերին իմ երազ ու սեր երկնքում ձող չկա իզ համար որ նստեմ երքիր սիրելիս անտառր երգերից աղաչում պաղատում էր ազատ թրչունը

Մի անգամ աշակերտը հարցրեց Կոնֆուցոսին, պավելի ուսուցիչ ում կարելի է համարել կրթված մարդ, նրանք սիրելիս ով իր վարքի մեջ արժանապատվության զգացում է դրսեվորում և այլ երկրներ ուղարկվելիս իր թաքաորին ամոթանք չի բերում:

Ափ-ձեռքի-ծովի

1. Անին ափի մեջ կոճակ էր պահում:
2. Ծովի ափին լողազգեստով մարդիկ էին հանգստանում:

Անել-կատարել-անելանելի, դժվարին

1. Անին անում էր տնային աշխատանքը:
2. Արմանը դժվարանում է դասերում:

Ավել-շատ-մաքրելու ավել

1. Մարիամը Լուսինեից ավելի գեղեցիկ է:
2. Տատտիկը խանութից ավել գնեց:

Խնամի-ամուսինների մեկի ծնողներից, խնամել

1. Մայրիկը խնամուն սիրով սուրճ հյուրասիրեց:
2. Թոռնիկը տատիկին խնամում էր:

Հորդ-առատաջուր,վարար-ճոխ

1. Դրսում հորդառատ անձրև էր տեղում:
2. Արսենի բարեկամները հորդ սեղան էին գցել:

Որդ- մարդու և կենդանիների մարմնի մեջ ապրող մակաբույծ- անձրևաորդ

1. Աշխարհում մարդկանց մարմնի մեջ ապրող որդերի քանակը  կտրուկ նվազել է:
2. Հողից հանկարծ որդ դուրս եկավ:

Վարել- հողը հերկել- կառավարել

1. Գյուղացին հողը վարելով երգում էր:
2. Տնօրենը վարում էր ժողովը:

Անցավ-ցավ չպատճառող-գնաց

1. Բժիշկը փորձեց անցավ հանել երեխայի ատամը:
2. Գնացքը արագ անցավ և Միքայելը չհասցրեց նստել:

Սրբեր-Հայ առաքելական եկեղեցու-մաքրեր

1. Հայ առաքելական եկեղեցու սրբերն 29-ն են:
2. Ալինան պետք է սրբեր պատուհանները, բայց նրա փոխարեն ուրիշն սրբեց:

 Էրիկ Խաչատուրյան 9-1

Ուր գնում եր լսում եր հայրենիքի հոքի կեղեքող հեծեծաները և շղթաների ահ ներշնչող շառաչյունը:

Թրչունը կտուցով ծակեց ծառի հարյուրամյակների ընթացքում կոշտացած կեղեվը նրա տակ միջատներ գտնելու հույսով:

Գյուղացիները գտնում են շաքրոի թնամիների կողմից խոշտանգված մարմինը հրացանի բազմաթիվ գդակներով խոցոտված:

Հարուստները վոսկե շխթայով կապեցին կաշկանդեցին Իտալյան իրենց ծանր թաթը դնելով Իտաական չարքաշ ժողովրդի վշտերից խոցոտված սրտին:

Երեվաց մի ձի ոտքերը բարակ թուխ աչկերով ճեպչերմակ մաշկով մեջգին մի երիտասարդ փետրասարդ սաղավարդով:

Հվագված բազմությունից երեք հեծյալներ շքեղհանդերձ նրբագեղ նժույքներով կամերջի սալաքարերը դոպելով մոտեցան և գլխարկները վեձնելով խոնհարվեցին:

                                                                                                         

Մարդու աչքը

Մի չքավրո մարդ փոքրիկ իր գտավ,շուտով այդ իրի մասին իմացանբոլոր գյուղի մարդիք,շուտվ այդ իրի մասին իմացանթաքավորը,թաքավրը կանչեյ այդ մարդուն իր մոտ և ասաց իչքանովկվաճառես այդ իրը,չքավրոն ասաց իչքան վոր սա կշռում է այդքանվոսկի տուր,թաքավրը այդ մարդւ հետ գնաց գանձարան,կշռեցին այդիրը և տեսան վոր կշեռքի սլաքները տեղից չեն շարճվում թաքավրըզայրացավ և վոտքով հարվացեց գետնին,թաքաորը կանչեց բոլորիմաստուներին և գիտնականերին,նրանքել չկարողացան վոչմի բանանել և տաքավորը ասաց վոր նրանց գլխատեն,թաքաորը կանչեցդրանիկներին և ասաց վոր գտնեն իմաստուն մարուն և բերեին իրմրտ,դրանիկները գնացին ման եկան և գտան այդ զառամյալ ևփորձված մարդուն և բերեցին տաքավորի մոտ,ծերունին ասաց ինձբերեք հող և այդ իրը,ծերուկը դրեց կշեռքի վրա այդ իրը և լցրեցհողը,ծերուկը ասաց սա մարդու աչք է:

13.09.2017

Մեսրոպ Մաշտոց, Կենսագրություն

Մեսրոպ Մաշտոցը ազնվական Վարդանի որդին էր (ըստ ԱնանիաՇիրակացու՝ «ազատի տնից»)։ Հայաստանում ստացել է հունականկրթություն։ Տիրապետումէր հունարենին, պարսկերենին, ասորերենին, վրացերենին։Սկզբնական շրջանում անցել է ծառայության հայոց Խոսրով Դ (մոտ385-388) թագավորի արքունիքում, եղել է զինվորական, ապա՝պալատական գրագիր։ Մոտ 395/396-ին դարձել է հոգևորական, ևմեկնել Վասպուրականի Գողթն գավառը, ուր տեղի իշխան Շաբիթիցստանալով գործելու ազատ հնարավորություն հիմնել էքրիստոնեական համայնքներ, եկեղեցական դասեր։ Շրջագայել էնաև Սյունիքում։ Ունեցել է աշակերտներ, որոնք հետո դարձել են նրաօգնականները լուսավորական գործունեության ասպարեզում։ Այսշրջանում մտադրվել է ստեղծել հայկական գրեր՝ Աստվածաշունչըթարգմանելու համար։ Վերադարձել է Վաղարշապատ, որտեղկաթողիկոսի նախաձեռնությամբ հրավիրվել է հատուկ ժողով։

Մոտ 404 թվականին Միջագետքից բերված Դանիելյան նշագրերով, կատարել է թարգմանական և ուսուցողական առաջին փորձերը, սակայն ապարդյուն։ Այդ ժամանակ ստացել է վարդապետի (ուսուցչի) աստիճան։ Վռամշապուհի և Սահակ Պարթևի հրահանգով անձամբմեկնել է Միջագետք, հանդիպել նույն Դանիել եպիսկոպոսի հետ։ Եղելէ Եդեսիայում, Ամիդում, ապա՝ Սամոսատում։ Հանդիպումներ էունեցել տեղի բարձրաստիճան հոգևորականության հետ՝ Եդեսիայիեպիսկոպոս Բաբիլասի (Paquida, 398-408 թթ), Ամիդի եպիսկոպոսԱկակիոսի (400-409 թթ.) հետ, այցելել է Եդեսիայի գրադարան։ Մոտ405-406 թթ. Եդեսիայում ավարտել է հայոց գրերի ստեղծումը։Արևմտահայաստան կատարելիք առաջին շրջագայությունից առաջմեկնել է Վիրք, ուր վրաց Բակուր (մոտ 416-429 թթ.) արքայի, Մովսեսեպիսկոպոսի, և թարգմանիչ Ջաղայի օգնությամբ ստեղծել վրաց հինգիրը («խուցուրի»)։ Մոտ 420-422-ին մեկնել է Բյուզանդիա՝Կոնստանդնուպոլիս, հանդիպել կայսր Թեոդոս II-ի և հունացպատրիարք Ատտիկոսի հետ, որից հետո հայկական դպրոցներ էբացել Մեծ Հայքի բյուզանդահպատակ գավառներում, զուգահեռաբարպայքար մղել «բորբորիտներ» աղանդի դեմ։ Վերադարձից առաջաղվան Բենիամինի հետ ստեղծել է աղվանից գիրը։ Բյուզանդականիշխանություններից ստացել է «ակումիտ» (ճգնող) տիտղոսը։ Այրարատ վերադառնալուց հետո անձամբ մեկնելէ Աղվանք, հանդիպել աղվանից Արսվաղեն արքայի և Երեմիաեպիսկոպոսի հետ, կազմակերպել նոր գրի տարածումը, որտեղիցանցել է Բաղասական գավառ, մղել հակաաղանդավորական պայքար։Այդ շրջանում եղել է Ուտիքի Գարդման գավառում, ապա՝ ԳուգարացՏաշիրքում։ Եվս մեկ անգամ Արևմտյան Հայաստան է այցելել 420-ականների վերջին, եղել Բարձր Հայք գավառի Դերջան, Եկեղյաց, Սպեր և Շաղգոմք գավառներում։ 431-439-ի միջև կաթողիկոսՍահակի և աշակերտների հետ հիմնականում ավարտել էԱստվածաշնչի թարգմանությունը։ 439-ին նրա հրահանգովկաթողիկոսական աթոռի տեղապահ է դառնում ՀովսեփՎայոցձորցին։

26.09.2017

Հնեաբան,անրևակելի,առերես,բազմերանգ,երբեվե,լուսերես,միջորե,առեoրական,պաշտոնեական,վերեկյա,այժմեակա,էական,առորյա,արծատազօց,անողոգ,հատոր,օդեվան,գիշերուզօր,լացուկոծ,հնգօրյակ,անորակ,Ամանոր,նախընտռել,դասնթաց,այլընտռանք,չընկնել,չընկջվել,հոտնկայս,լուսնկա,մթնշատ,Անգիաա,ռադիո,որդյակ,դաստիարակ,միմիանց,ծիածան,քվյաթերթիկ,Վիեննա,Ամալյա,Արաքսյա,Դանիել,Նապոլեոն,Մարյանա,Սոֆյա,Վիկտորյաջրվեժ,րոպեական,Կարինեի,միյակ,խնայել,հաելի,լռելայն,սունյակ,Սոնայի,ճեփ-ճերմակ,ըմբոխջնել,ձերբակալել,երփնագույն,երբեմնի,Վարդկեզ,օրակարգ,անօգուտ,մրգահյութ,ծեծկրտուկ,քաշքսհուկ,փրտնտոք,շոգենավ,աղոթք,խայթել,արթուն,զարթնել,դադարել,բրդուճ,նյարթայնանալ,հերդապահ,թերթել,անթանալ,վատսուն,ընդամենը,ընդհանուր,հարձագվել,լուցկի,թախծել,ծածկել,դարձնել,դեղծան,բարձրադիր,օրավարձ,լվածք,զիճել,թռչել,զեղճել,արջև,հոչկոր,կոճկել,մեջբերում,վայրէջք,աջակողմյա,դրախտ,վաղջանք,կմախք,տաղտակ,զխճալ,լեռնաշխտա,ծախսել,խոզապուխտ,թուղթ,գախտնաահ,կողպած,քածկեղ,երեսուն,զմրսել,քաշկռտել,զառիվեր,հեռարձակել,խարխապել,խարտոց,սարսուկ,թրթրալ,չնաշքարիկ,ընդաքառակը,աբաշխարել,խոնհարվել,օրնհանք,ընդառաչ,հարհաֆաին,նավթ,կաթվածահար,ասվալտ,երևույթ,կարեվոր,հոգեվիճակ,սեվեռում,կինեվաճառ,թեթևոտն,այցեվճար,ամենեվին,բմբուլ,ամբող,ամբաստանել,անբասիր,շամպուր,բամբակ,ամբ,ամբախտավան,բամբասել,Թիվլիս,մարզվել,վստտվել,բասկետբոլ,հիպնոզ,հիակիզարան,վզկապ,ավտոբուս,արևակեզ,վորպեսզի,հետսհետե,երաշտություն,գշտվել,տույժ,անհրաժեշտ,այբուբեն,այբենական,տանջալի,տանջալուկ,միլյառդ,բալատ,միլիոն,ցավալուկ,մոլախոտ:

Արյան կանճով

Տիգրանյաների ընտանիքը տեղապոխվել են Պետերբուրգ,նրանք իրենց ազգանունը փոխել են և դրել Տիկրանովնա,տան մեծը տատիկներ որը կտրվել եր հայրենիքից,Ասյա Արտեմնովնան հիվանդ եր, մի օր Ասյա Արտեմնովնաի ջերմաշտիճանը բարցանում է,Վեռան գալիս Տիգրանին ասում է որ տատիկը լավ չե Տիգրանը երքչա խմբի դասարանից դուռս է տռչում առանց թույլտվություն հառցնելու և վազում տատիկի մոտ նա դռան այն կողմից լսում է որ տատիկը Հայերեն Ղարաբաղի բառբառով խոսում Տիգրանին թվաց տատիկը զառանցում է, չե դա լսողության խաբկանք չե Վեռան մտավ տատիկի մոտ,տատիկը ասաց ինձ ջուր բեր,Վեռան ջուրը բերեց տատիկին,տատիկը ջուրը խմելուց հետո սթափվեց

Եղնիկի ձաքը մեծացել էր: Նա պետքե արդեն ինքնուրույն ապրեր դա բնության օրենք է մայրը որոշեց ձագին տանել հեռաոր բլուրները այտեղ ապահով էր:Այդ բարձրաբերձ ժայռերը միայն արագոտն եղնիկներն  էին մագլցում: Մայրը մեծ ցատկեր էր անում տեսնելու որդին կարողանում է նույն կրկնել: ձագը նույնպիսի ռիչքներով հետևում էր մորը այդպես մտան անտառ, դեռ նույնքան ճանապարհը կար որքան անցել էին մայրը քննախույզ այց ու այն կողմ էր նայում թփուտներում կարող էր թաքնված թշնամի լիներ հասան բացատ,մայրը եղնիկը երկյուղած կանգ առավ եղեվնու տակ նա տեսավ գայլին որ քաղցած հայացքը հառել էր ձագին մայր գիտեր մի վոստյունով կհասներ նրան: Աղեկես ձայն արծակելով եղնիկը կանգնեց գայլի դիմաց: Սա մորացավ փոքրիկին  և ցուր ժանիքները մխրջեց մայր եղնիկի պարանոցը: Մայրն իր կյանքով փրկեց ձագին:

Հայերենում հնչունները բաժանվում են երկու խմբի ձայնաոր ր բաղաձայների ըստ փայնի և աղմուկի հարաբերությանբ ձայնաորնեը կազմված են միայն ձայնից բաղաձայները ձայնի և աղմուկի ձայնաորներն են ա.է.ի.օ.ու.ը մնացածոը բաղաձայն են հայերենի բաղաձայնական համակարգը եռաստիճան է

Բ.պ.հ

Գ.կ.ք.

Դ.տ.ռ

Ձ.ծ.ց

Զ.ս

Ժ.շ

Ղ.խ

Վ.ֆ

Լ

Մ

Ն

Ռ

Ր

յ

Մեսրոպ Մաշտոց (361 կամ 362, Հացեկաց - փետրվարի 17, 440, Վաղարշապատ, Հայաստան, թաղված Օշականում), հայկական գրի ստեղծող և հայ ինքնուրույն ու թարգմանական գրականության սկզբնավորող (Սահակ Ա Պարթևի հետ), հայ գրության, հայագիր դպրոցի հիմնադիր և հայերի առաջին ուսուցիչ, լուսավորիչ, մշակութային-հասարակական գործիչ, քրիստոնեության քարոզիչ, Հայաստանի եկեղեցու վարդապետ ։

Մեսրոպ Մաշտոցի պատմական առաքելությունը կարևորագույն դեր ունեցավ հայ ազգի ազգային ինքնության հետագա պահպանման համար^:

Համաձայն գերակշռող գիտական տեսակետների՝ վրացերեն և աղվաներեն այբուբենների ստեղծողն է։

Մաշտոցի կյանքի ու գործունեության վերաբերյալ կան վավերական աղբյուրներ, այդ թվում նրա ժամանակակից և դեպքերի ականատես Կորյունի «Վարք Մաշտոցի», նաև Մովսես Խորենացու, Ղազար Փարպեցու, Մովսես Կաղանկատվացու, Կարապետ Սասնեցու ընդարձակ վկայությունները (շուրջ 30 հին և միջնադարյան աղբյուրներ)։

Կենսագրություն

Մեսրոպ Մաշտոցը ազնվական Վարդանի որդին էր (ըստ Անանիա Շիրակացու՝ «ազատի տնից»)։ Հայաստանում ստացել է հունական կրթություն։ Տիրապետում էր հունարենին, պարսկերենին, ասորերենին, վրացերենին։ Սկզբնական շրջանում անցել է ծառայության հայոց Խոսրով Դ (մոտ 385-388) թագավորի արքունիքում, եղել է զինվորական, ապա՝ պալատական գրագիր։ Մոտ 395/396-ին դարձել է հոգևորական, և մեկնել Վասպուրականի Գողթն գավառը, ուր տեղի իշխան Շաբիթից ստանալով գործելու ազատ հնարավորություն հիմնել է քրիստոնեական համայնքներ, եկեղեցական դասեր։ Շրջագայել է նաև Սյունիքում։ Ունեցել է աշակերտներ, որոնք հետո դարձել են նրա օգնականները լուսավորական գործունեության ասպարեզում։ Այս շրջանում մտադրվել է ստեղծել հայկական գրեր՝ Աստվածաշունչը թարգմանելու համար։ Վերադարձել է Վաղարշապատ, որտեղ կաթողիկոսի նախաձեռնությամբ հրավիրվել է հատուկ ժողով։

Մոտ 404 թվականին Միջագետքից բերված Դանիելյան նշագրերով, կատարել է թարգմանական և ուսուցողական առաջին փորձերը, սակայն ապարդյուն։ Այդ ժամանակ ստացել է վարդապետի (ուսուցչի) աստիճան։ Վռամշապուհի և Սահակ Պարթևի հրահանգով անձամբ մեկնել է Միջագետք, հանդիպել նույն Դանիել եպիսկոպոսի հետ։ Եղել է Եդեսիայում, Ամիդում, ապա՝ Սամոսատում։ Հանդիպումներ է ունեցել տեղի բարձրաստիճան հոգևորականության հետ՝ Եդեսիայի եպիսկոպոս Բաբիլասի (Paquida, 398-408 թթ), Ամիդի եպիսկոպոս Ակակիոսի (400-409 թթ.) հետ, այցելել է Եդեսիայի գրադարան։ Մոտ 405-406 թթ. Եդեսիայում ավարտել է հայոց գրերի ստեղծումը։ Արևմտահայաստան կատարելիք առաջին շրջագայությունից առաջ մեկնել է Վիրք, ուր վրաց Բակուր (մոտ 416-429 թթ.) արքայի, Մովսես եպիսկոպոսի, և թարգմանիչ Ջաղայի օգնությամբ ստեղծել վրաց հին գիրը («խուցուրի»)։ Մոտ 420-422-ին մեկնել է Բյուզանդիա՝ Կոնստանդնուպոլիս, հանդիպել կայսր Թեոդոս II-ի և հունաց պատրիարք Ատտիկոսի հետ, որից հետո հայկական դպրոցներ է բացել Մեծ Հայքի բյուզանդահպատակ գավառներում, զուգահեռաբար պայքար մղել «բորբորիտներ» աղանդի դեմ։ Վերադարձից առաջ աղվան Բենիամինի հետ ստեղծել է աղվանից գիրը։ Բյուզանդական իշխանություններից ստացել է «ակումիտ» ճգնող) տիտղոսը։ Այրարատ վերադառնալուց հետո անձամբ մեկնել է Աղվանք, հանդիպել աղվանից Արսվաղեն արքայի և Երեմիա եպիսկոպոսի հետ, կազմակերպել նոր գրի տարածումը, որտեղից անցել է Բաղասական գավառ, մղել հակաաղանդավորական պայքար։ Այդ շրջանում եղել է Ուտիքի Գարդման գավառում, ապա՝ Գուգարաց Տաշիրքում։ Եվս մեկ անգամ Արևմտյան Հայաստան է այցելել 420-ականների վերջին, եղել Բարձր Հայք գավառի Դերջան, Եկեղյաց, Սպեր և Շաղգոմք գավառներում։ 431-439-ի միջև կաթողիկոս Սահակի և աշակերտների հետ հիմնականում ավարտել է Աստվածաշնչի թարգմանությունը։ 439-ին նրա հրահանգով կաթողիկոսական աթոռի տեղապահ է դառնում Հովսեփ Վայոցձորցին։

Կյանքի վերջին տարիներին գրել է հոգևոր շարականներ, կրոնա-փիլիսոփայական երկեր։

Կենսագրություն

Մեսրոպ Մաշտոցը ազնվական Վարդանի որդին էր (ըստ Անանիա Շիրակացու՝ «ազատի տնից»)։ Հայաստանում ստացել է հունական կրթություն։ Տիրապետում էր հունարենին, պարսկերենին, ասորերենին, վրացերենին։ Սկզբնական շրջանում անցել է ծառայության հայոց Խոսրով Դ (մոտ 385-388) թագավորի արքունիքում, եղել է զինվորական, ապա՝ պալատական գրագիր։ Մոտ 395/396-ին դարձել է հոգևորական, և մեկնել Վասպուրականի Գողթն գավառը, ուր տեղի իշխան Շաբիթից ստանալով գործելու ազատ հնարավորություն հիմնել է քրիստոնեական համայնքներ, եկեղեցական դասեր։ Շրջագայել է նաև Սյունիքում։ Ունեցել է աշակերտներ, որոնք հետո դարձել են նրա օգնականները լուսավորական գործունեության ասպարեզում։ Այս շրջանում մտադրվել է ստեղծել հայկական գրեր՝ Աստվածաշունչը թարգմանելու համար։ Վերադարձել է Վաղարշապատ, որտեղ կաթողիկոսի նախաձեռնությամբ հրավիրվել է հատուկ ժողով։

Մոտ 404 թվականին Միջագետքից բերված Դանիելյան նշագրերով, կատարել է թարգմանական և ուսուցողական առաջին փորձերը, սակայն ապարդյուն։ Այդ ժամանակ ստացել է վարդապետի (ուսուցչի) աստիճան։ Վռամշապուհի և Սահակ Պարթևի հրահանգով անձամբ մեկնել է Միջագետք, հանդիպել նույն Դանիել եպիսկոպոսի հետ։ Եղել է Եդեսիայում, Ամիդում, ապա՝ Սամոսատում։ Հանդիպումներ է ունեցել տեղի բարձրաստիճան հոգևորականության հետ՝ Եդեսիայի եպիսկոպոս Բաբիլասի (Paquida, 398-408 թթ), Ամիդի եպիսկոպոս Ակակիոսի (400-409 թթ.) հետ, այցելել է Եդեսիայի գրադարան։ Մոտ 405-406 թթ. Եդեսիայում ավարտել է հայոց գրերի ստեղծումը։ Արևմտահայաստան կատարելիք առաջին շրջագայությունից առաջ մեկնել է Վիրք, ուր վրաց Բակուր (մոտ 416-429 թթ.) արքայի, Մովսես եպիսկոպոսի, և թարգմանիչ Ջաղայի օգնությամբ ստեղծել վրաց հին գիրը («խուցուրի»)։ Մոտ 420-422-ին մեկնել է Բյուզանդիա՝ Կոնստանդնուպոլիս, հանդիպել կայսր Թեոդոս II-ի և հունաց պատրիարք Ատտիկոսի հետ, որից հետո հայկական դպրոցներ է բացել Մեծ Հայքի բյուզանդահպատակ գավառներում, զուգահեռաբար պայքար մղել «բորբորիտներ» աղանդի դեմ։ Վերադարձից առաջ աղվան Բենիամինի հետ ստեղծել է աղվանից գիրը։ Բյուզանդական իշխանություններից ստացել է «ակումիտ» (άxουμήτης -ճգնող) տիտղոսը։ Այրարատ վերադառնալուց հետո անձամբ մեկնել է Աղվանք, հանդիպել աղվանից Արսվաղեն արքայի և Երեմիա եպիսկոպոսի հետ, կազմակերպել նոր գրի տարածումը, որտեղից անցել է Բաղասական գավառ, մղել հակաաղանդավորական պայքար։ Այդ շրջանում եղել է Ուտիքի Գարդման գավառում, ապա՝ Գուգարաց Տաշիրքում։ Եվս մեկ անգամ Արևմտյան Հայաստան է այցելել 420-ականների վերջին, եղել Բարձր Հայք գավառի Դերջան, Եկեղյաց, Սպեր և Շաղգոմք գավառներում։ 431-439-ի միջև կաթողիկոս Սահակի և աշակերտների հետ հիմնականում ավարտել է Աստվածաշնչի թարգմանությունը։ 439-ին նրա հրահանգով կաթողիկոսական աթոռի տեղապահ է դառնում Հովսեփ Վայոցձորցին։

Կյանքի վերջին տարիներին գրել է հոգևոր շարականներ, կրոնա-փիլիսոփայական երկեր։

Հայ գրերի ստեղծում

Հայոց գրերի ստեղծման վերաբերյալ առկա են բավականին հակասական կարծիքներ՝ չնայած հիմնականում գերակշռում է դասական մոտեցումը, ինչը ենդթադրում է, որ Մեսրոպ Մաշտոցը հանդիսանում է հայերեն այբուբենի ստեղծողը։ Հետաքրքիր և զարգացող մոտեցում է նաև այն, որ Մաշտոցը ոչ թե ստեղծել է հայոց այբուբենը, այլ վերականգնել այն։

Մեսրոպ Մաշտոցը որպես հայոց այբուբենի ստեղծող

Մեսրոպ Մաշտոցն՝ ըստ վենետիկցի նկարիչ Ջովաննի Բատիստա Թիեպոլոյի (1696-1770 թթ.)

Թեև քրիստոնեությունը Հայաստան մուտք է գործել առաջին դարում և 301 թ. դարձել պետական կրոն, բայց ժողովրդի զգալի մասը միայն անվանապես էր քրիստոնյա, երկրում եղած աստվածաշնչի գրքերը, եկեղեցական այլ երկեր հունարեն կամ ասորերեն էին, ժամերգությունները և ծեսերը կատարվում էին ժողովրդի համար անհասկանալի այդ լեզուներով։ Մաշտոցը Աստվածաշունչը հրապարակայնորեն կարդալիս անմիջապես բանավոր թարգմանում էր հայերեն՝ ժողովրդին հասկանալի դարձնելու համար։ Գողթնում կատարած քարոզչությունը Մաշտոցի մեջ հաստատեց հայերեն գիր ու գրականություն ունենալու հրատապ կարևորությունը։ Կային այդ որոշումն ընդունելու նաև այլ ծանրակշիռ պատճառներ։ 387 թ. Բյուզանդիայի և Պարսկաստանի միջև երկու մասի բաժանված Հայաստանի արևելյան և արևմտյան մասում թեև պահպանվում էր հայոց թագավորությունը, բայց պարսկական ազդեցությունն օրավուր մեծանում էր։ Երկրի արևմտյան մասում, որը միացված էր Բյուզանդիային, վերացված էր հայոց թագավորությունը, եկեղեցին ենթակա էր հունական եպիսկոպոսությանը, եկեղեցու և պետական լեզուն հունարենն էր։ Հայաստանի երկու մասերի միմյանցից օտարացումը սպառնում էր երկրի և ժողովրդի ամբողջությանը, վերահաս էր դառնում հայության ձուլման վտանգը, ամբողջ երկրում դպրոցների, համալսարանների լեզուն հունարենն էր, մասամբ ասորերենը, եկեղեցականների զգալի մասը հույներ ու ասորիներ էին, հայ հոգևորականության որոշ մասը հունախոս էր։

Մեսրոպ Մաշտոցը որպես հայոց այբուբենի ստեղծող

Մեսրոպ Մաշտոցն՝ ըստ վենետիկցի նկարիչ Ջովաննի Բատիստա Թիեպոլոյի (1696-1770 թթ.)

Թեև քրիստոնեությունը Հայաստան մուտք է գործել առաջին դարում և 301 թ. դարձել պետական կրոն, բայց ժողովրդի զգալի մասը միայն անվանապես էր քրիստոնյա, երկրում եղած աստվածաշնչի գրքերը, եկեղեցական այլ երկեր հունարեն կամ ասորերեն էին, ժամերգությունները և ծեսերը կատարվում էին ժողովրդի համար անհասկանալի այդ լեզուներով։ Մաշտոցը Աստվածաշունչը հրապարակայնորեն կարդալիս անմիջապես բանավոր թարգմանում էր հայերեն՝ ժողովրդին հասկանալի դարձնելու համար։ Գողթնում կատարած քարոզչությունը Մաշտոցի մեջ հաստատեց հայերեն գիր ու գրականություն ունենալու հրատապ կարևորությունը։ Կային այդ որոշումն ընդունելու նաև այլ ծանրակշիռ պատճառներ։ 387 թ. Բյուզանդիայի և Պարսկաստանի միջև երկու մասի բաժանված Հայաստանի արևելյան և արևմտյան մասում թեև պահպանվում էր հայոց թագավորությունը, բայց պարսկական ազդեցությունն օրավուր մեծանում էր։ Երկրի արևմտյան մասում, որը միացված էր Բյուզանդիային, վերացված էր հայոց թագավորությունը, եկեղեցին ենթակա էր հունական եպիսկոպոսությանը, եկեղեցու և պետական լեզուն հունարենն էր։ Հայաստանի երկու մասերի միմյանցից օտարացումը սպառնում էր երկրի և ժողովրդի ամբողջությանը, վերահաս էր դառնում հայության ձուլման վտանգը, ամբողջ երկրում դպրոցների, համալսարանների լեզուն հունարենն էր, մասամբ ասորերենը, եկեղեցականների զգալի մասը հույներ ու ասորիներ էին, հայ հոգևորականության որոշ մասը հունախոս էր։

Մեսրոպ Մաշտոցը որպես հայոց այբուբենի ստեղծող

Մեսրոպ Մաշտոցն՝ ըստ վենետիկցի նկարիչ Ջովաննի Բատիստա Թիեպոլոյի (1696-1770 թթ.)

Թեև քրիստոնեությունը Հայաստան մուտք է գործել առաջին դարում և 301 թ. դարձել պետական կրոն, բայց ժողովրդի զգալի մասը միայն անվանապես էր քրիստոնյա, երկրում եղած աստվածաշնչի գրքերը, եկեղեցական այլ երկեր հունարեն կամ ասորերեն էին, ժամերգությունները և ծեսերը կատարվում էին ժողովրդի համար անհասկանալի այդ լեզուներով։ Մաշտոցը Աստվածաշունչը հրապարակայնորեն կարդալիս անմիջապես բանավոր թարգմանում էր հայերեն՝ ժողովրդին հասկանալի դարձնելու համար։ Գողթնում կատարած քարոզչությունը Մաշտոցի մեջ հաստատեց հայերեն գիր ու գրականություն ունենալու հրատապ կարևորությունը։ Կային այդ որոշումն ընդունելու նաև այլ ծանրակշիռ պատճառներ։ 387 թ. Բյուզանդիայի և Պարսկաստանի միջև երկու մասի բաժանված Հայաստանի արևելյան և արևմտյան մասում թեև պահպանվում էր հայոց թագավորությունը, բայց պարսկական ազդեցությունն օրավուր մեծանում էր։ Երկրի արևմտյան մասում, որը միացված էր Բյուզանդիային, վերացված էր հայոց թագավորությունը, եկեղեցին ենթակա էր հունական եպիսկոպոսությանը, եկեղեցու և պետական լեզուն հունարենն էր։ Հայաստանի երկու մասերի միմյանցից օտարացումը սպառնում էր երկրի և ժողովրդի ամբողջությանը, վերահաս էր դառնում հայության ձուլման վտանգը, ամբողջ երկրում դպրոցների, համալսարանների լեզուն հունարենն էր, մասամբ ասորերենը, եկեղեցականների զգալի մասը հույներ ու ասորիներ էին, հայ հոգևորականության որոշ մասը հունախոս էր։